KỲ I: KHÓA THIỀN ĐẦU TIÊN: “MÌNH ĐANG LÀM CÁI QUÁI GÌ Ở ĐÂY VẬY?!”
Thời gian vừa rồi T vừa hoàn thành xong khóa thiền Tứ Niệm Xứ 9 ngày tịnh khẩu tại Gosinga Thiên Phước, dưới sự hướng dẫn của thiền sư Nguyên Tuệ.
Đây là lần thứ 4 T đi thiền.
Cả 4 lần đều ở những địa điểm khác nhau và học từ những vị thầy khác nhau.
Nhân dịp này, suy ngẫm lại hành trình đi thiền của mình có nhiều điều thú vị “ngộ” ra nên hôm nay dành thời gian để chia sẻ với mọi người về hành trình trải nghiệm các khoá thiền trong khoảng thời gian 5 năm vừa qua.
Các khoá mình đi lần lượt là:
- 2019: Khoá thiền Vipassana 10 ngày của hệ thống thiền sư SN Goenka ở Củ Chi
- 2022: Khoá thiền 10 ngày của sư cô Giới Hiền ở Phước Sơn Đồng Nai
- 2023: Khoá thiền 10 ngày của sư cô Hằng Liên ở Đồng Nai
- 2024: Khoá thiền Tứ Niệm Xứ 9 ngày của thiền sư Nguyên Tuệ ở Gosinga Thiên Phước Đồng Nai
—-
Bắt đầu với Khóa thiền đầu tiên trong cuộc đời - Bước ngoặt chạm đến con đường Đạo
Khóa thiền đầu tiên T đi là khóa Thiền Vipassana ở Củ Chi do thiền sư S.N Goenka giảng dạy theo truyền thống của ngài Sayagyi U Ba Khin.
(Là hệ thống Thiền Vipassana quốc tế và cũng là khóa duy nhất hiện tại ở VN mình biết có dạy song ngữ Anh - Việt)
Thực tế là chỉ nghe lại ghi âm lời hướng dẫn của thiền sư Goenka.
Còn người hỗ trợ trực tiếp là 2 thiền sư từ nước ngoài bay về VN.
[Mình sẽ không nói sâu về phương pháp và thời khoá, các thông tin này bạn có thể tìm hiểu trên web đều có chi tiết.]
Khi ấy là vào tầm cuối tháng 8 năm 2019.
Để nói về cơ duyên thì tại thời điểm đó, T vừa trải qua cơn rối loạn cảm xúc nặng nề trong một thời gian dài đến mức ho hộc máu tươi, được chẩn đoán bị lao phổi và phải uống thuốc điều trị 6 tháng liên tục.
(Fun Fact: Tự nhiên mới xem lại thấy năm ấy là cũng rơi đúng vào năm cá nhân số 2 - năm của sự kết nối nội tâm - đúng kiểu đỉnh điểm của sự hỗn loạn cảm xúc)
Sau giai đoạn đó, T quyết định đi tìm lối thoát cho trạng thái bế tắc đau khổ vật vã trong nội tâm này.
Lý do chủ yếu là vì liên quan đến gia đình và những vấn đề chất chứa dồn nén trong suy nghĩ nội tâm từ nhỏ đến lớn.
(Hồi đó vừa căm ghét bản thân, vừa muốn chạy trốn cả thế giới này).
Đúng kiểu khi con người ta trải qua trạng thái khổ đau cùng cực thì sẽ giống như người chết đuối cố vẫy vùng tìm đường sống bằng mọi giá vậy.
Khi bắt đầu khởi tâm thì cơ duyên dẫn lối, T tình cờ xem được 1 Vlog của một bạn Youtuber chia sẻ về thiền Vipassana.
Khoảnh khắc vừa nghe nhắc đến thiền, T xác định chắc chắn đây chính là con đường, là lối thoát cho mình trong thời điểm hiện tại rồi.
Một lý do khác T chọn thiền là vì T muốn chọn phương pháp nào đó trung lập, trung đạo, không mang tính chất tôn giáo.
Từ khi biết nhận thức, T đã quyết định lựa chọn không theo tôn giáo nào cả. Vì T cảm nhận tôn giáo đang vận hành và dẫn dắt người ta dễ rơi vào sự mê tín hơn là tỉnh táo.
Vậy nên dù đây là phương pháp thiền theo con đường của Đức Phật - nhưng khoá thiền không liên quan đến thực hành theo tôn giáo đạo Phật, không thực hành tụng kinh trì chú - Không yêu cầu phải theo đạo, phải cải đạo.
Rất trung đạo. Dù bạn theo đạo nào hay không theo đạo nào cũng có thể thiền được.
Vậy là T quyết định xin nghỉ công việc gắn bó hơn 4 năm để đăng ký đi thiền.
----
Khóa thiền của hệ thống của Thiền sư S.N.Goenka chắc là khoá thiền có tỷ lệ chọi cao nhất VN .
Hồi đó mỗi lần đăng ký là phải thức canh đúng 0h để điền thông tin,
y như đăng ký tín chỉ học ĐH ngày xưa (Nhưng cạnh tranh hơn rất nhiều)
Đăng ký mà hồi hộp kinh khủng.
Cả 2 lần đăng ký T đều rơi vào danh sách chờ (nghĩa là đã full người, khi nào có thiền sinh huỷ đăng ký, có chỗ trống thì mình mới được cân nhắc để xét duyệt tham gia)
May mắn là lần thứ 2 thì được xét duyệt.
Không biết có phải vì hồi đó do T viết email gửi khoá thiền liên tục, tha thiết mong mỏi được tham gia nên BTC cũng mủi lòng ưu tiên chăng?!
Tha thiết hừng hực khí thế vậy đó, nhưng khi tham gia khóa thiền, trong mấy ngày đầu tiên thật là những trải nghiệm kinh khủng!
Mọi thứ ban đầu trái ngược hoàn toàn so với những gì T tưởng tượng.
----
Theo quy định, khi vào khoá thiền, bạn không được phép sử dụng bất kỳ phương tiện thông tin liên hệ hay giải trí nào (Không điện thoại, không viết lách, không đọc sách, không tập thể dục, không tụng niệm…) và cần tịnh khẩu trong suốt thời gian tham gia khoá.
Nghĩa là bạn phải giữ im lặng trong suốt thời gian 9-10 ngày đêm ở khoá thiền.
(Không giao tiếp bao gồm cả việc không được giao tiếp bằng mắt, bằng cử chỉ ra dấu, viết giấy, hoặc bất kỳ hình thức nào khác).
Ngoại trừ nếu cần hỗ trợ việc riêng thì được viết giấy gửi cho BTC.
Mục đích là để trong thời gian này bạn chỉ dành thời gian tập trung vào bên trong mình và chỉ mình mà thôi.
Thời khoá từ sáng 4:30 đến tối 8:30, trong khoảng 9-10 tiếng sẽ là thời gian ngồi thiền trong thiền đường (Tất nhiên vẫn có thời gian để ăn uống, nghỉ giải lao, tắm giặt… nhưng rất là sít sao và nghiêm ngặt)
Khoảnh khắc hạnh phúc nhất trong những ngày đầu với T là thời gian được nghỉ giải lao vài phút, ra sân ngắm cây ngắm lá và khi tới giờ ăn, được ăn đồ ăn ngon .
Còn lại xuyên suốt trong những ngày đầu là cảm giác hối hận!
Cũng dễ hiểu.
Vì đang ở ngoài đời tung tăng vui vẻ, buồn chán thì đi chơi, đi ăn uống, nhậu nhẹt, bù khú la cà với bạn bè; được lướt điện thoại, xem phim, ca nhạc giải trí, du lịch, đọc sách…
Đùng một cái vào khoá thiền bị tước bỏ hết những trải nghiệm đó,
vậy nên sự hụt hẫng là điều khó tránh khỏi.
Nó giống như đang được tiêm dopamin liên tục vào người quen rồi, tự nhiên bị lấy mất đi vậy.
Khi đó T tự trách bản thân rất nhiều:
Rốt cuộc mình đang làm cái quái gì ở đây vậy.
Sao nó không vui vẻ, bình an, giải thoát như mình nghĩ mà Cảm giác như bị cầm tù, bị giam lỏng vậy?!
Vì sao lại bỏ hết tất cả bạn bè, gia đình, CV, người yêu, cuộc sống… để đi vào đây chỉ để ngồi không làm chi huhu!
Thật vô nghĩa…!
Hối hận quá! Biết vậy không đi rồi!...
Bla bla…
Thế nhưng lỡ đâm lao phải theo lao.
T lúc đó tự an ủi mình, thôi thì lỡ rồi - cứ cố ở đây đến 10 ngày rồi về.
Đó chính xác là cảm giác trong 3-4 ngày đầu tiên khi T tham gia khóa thiền đầu tiên.
Không có cảm giác nào khác ngoài CHÁN và HỐI HẬN cả!
Ấy vậy mà sau đó, mọi thứ bắt đầu biến chuyển theo một cách kỳ diệu.
---
Khi bị cắt hết kết nối, không còn cái gì để hướng ra bên ngoài nữa thì người ta không còn cách nào khác là phải quay vào bên trong để đối diện với chính mình.
Những ngày tiếp theo sau đó, T bắt đầu tập trung thực hành thiền theo hướng dẫn.
Lúc này những cảm giác, cảm xúc được chôn giấu, đè nén bấy lâu liên tục ồ ạt khởi lên.
Có những câu chuyện, những cảm giác mà T nghĩ là mình đã quên từ đời nảo đời nào rồi, đã tha thứ rồi,
rằng nó không còn có thể mảy may tác động đến mình được nữa…
lại quay về khuấy đảo khiến lòng dậy sóng.
Vậy là T khóc như mưa khi nhớ lại những trải nghiệm đó.
Chắc không phải mình T có trải nghiệm đó, vì trong lúc thiền ngoài tiếng ngáy ra thì T cũng nghe thấy nhiều tiếng sụt sùi, thút thít xung quanh
Và đây cũng là thời điểm mà sự tham muốn, những tưởng tượng, ký ức, sự đòi hỏi của thân tâm này nổi lên mạnh mẽ.
Lúc đó có rất nhiều câu hỏi băn khoăn và sự lo lắng khởi lên bên trong T,
đi hỏi thiền sư thì thiền sư chỉ nói là không sao cả, bất kỳ cái gì nổi lên - dù cho đó là điều xấu xa tồi tệ thế nào đi nữa...
hãy cứ quan sát và thực hành theo hướng dẫn.
Vậy là T cứ liên tục thực hành theo hướng dẫn như vậy trong nhiều ngày.
Đến tối trước khi ngủ thì nghe audio lời dạy của thiền sư Goenka.
Cho đến ngày thứ 7 hay thứ 8 gì đó (Vì 5 năm rồi nên cũng không nhớ chính xác về thời gian lắm), T trải nghiệm một trạng thái mà suốt cuộc đời cũng chẳng thể nào quên được.
Lần đầu tiên T thấy bên trong có cảm giác nhẹ nhõm, hạnh phúc và bình an như vậy.
Cảm giác này nó lạ lắm - Nó không đến từ bất cứ điều gì bên ngoài - không đến từ bất kỳ niềm vui hay phần thưởng nào bên ngoài.
Nó thực sự xuất phát từ chính nội tâm - không vì điều gì cả.
Bao nhiêu chất chứa được đào thải hết, được tha thứ hết, được buông xả hết.
Giống như trút bỏ được gánh nặng mấy trăm kí lô T đã mang vác theo từ nhỏ tới lớn vậy.
Cho đến ngày thứ 9, thứ 10 thì bên trong T ngập tràn tình yêu thương và lòng biết ơn với sự sống này, với thế giới này.
Ngay khoảnh khắc đó, T mở mắt ra nhìn mọi thứ, cảnh vật xung quanh và thấy rằng:
Mọi thứ chưa bao giờ tươi mới, rõ ràng, sáng trong, thanh khiết và kỳ diệu đến như vậy.
Nó giống như trạng thái bạn đi một chặng đường rất là dài, mắt bạn bị che phủ bởi rất nhiều lớp cát bụi mờ mịt, cả cái kính bạn đeo cũng mờ nhoè vì bụi bẩn và các vết xước…khiến bạn chẳng nhìn thấy gì rõ ràng cả...
sau khi được gột rửa, lau chùi, thì cả đôi mắt và cả cái kính bạn đeo bỗng trở nên trong vắt, sáng rõ!
Cảm giác lâng lâng, nhẹ nhàng bay bổng, an nhiên và đầy xúc động thật khó diễn tả bằng lời.
Đó là lần đầu tiên trong cuộc đời T trải nghiệm những trạng thái cảm xúc mỹ diệu và đầy rung động như vậy.
----
Trở về sau khóa thiền là khoảng thời gian cuộc đời T thay đổi hoàn toàn.
T nhìn cuộc sống với con mắt hoàn toàn khác.
Nếu trước đây ghét và chối bỏ, không muốn liên hệ với gia đình bao nhiêu thì sau đó T bắt đầu kết nối, nói chuyện lại được với gia đình trở lại.
Bắt đầu thấu hiểu cho người thân, tha thứ và chấp nhận chính mình và mọi người xung quanh nhiều hơn.
T như được sống lại với cảm giác hồn nhiên, vô tư thời trẻ thơ.
Và quan trọng là bên trong T cảm nhận sự an yên và thoải mái thực sự - không còn là sự chịu đựng, dồn nén, sống với nhiều lớp vỏ bọc như trước đây nữa.. Không còn cảm giác tự ti, oán trách, dằn vặt, ghét bỏ chính mình.
T thay đổi đến mức người thân cũng lấy làm ngạc nhiên!
Và sau khoá thiền, T nhận ra một sự thật sâu sắc rằng:
Thì ra bấy lâu nay gần như tất cả mọi đau khổ bên trong đều do tâm trí này mà ra.
Bấy lâu nay mình sống với thế giới cảm xúc do mình tự tưởng tượng ra.
Và chỉ cần mình nhận ra và thay đổi cái nhìn - thay đổi cái thấy biết của mình thì tự nhiên cuộc đời mình thay đổi hoàn toàn.
Nếu không nhờ cơ duyên tham gia khóa thiền
- không nhờ 10 ngày ngắt kết nối với thế giới bên ngoài để toàn tâm toàn ý quay về bên trong, để kết nối lại với chính mình,
thì không biết đến bao giờ T mới nhận ra được Sự Thật này.
Chắc là T sẽ còn ngụp lặn, nhấn chìm mình trong cuộc sống và những suy nghĩ tiêu cực một thời gian dài không biết bao giờ mới dứt.
Vậy nên khi nhắc đến Thiền, T luôn cảm thấy biết ơn vô bờ và luôn nói với mọi người rằng việc tham gia khóa thiền đầu tiên chính là bước ngoặt và là quyết định đúng đắn nhất cuộc đời T từ trước đến giờ.
Đó chính xác là bước ngoặt làm thay đổi cuộc đời T, theo một hướng hoàn toàn khác, mãi mãi…
---
Và từ đó T cũng hiểu được lý do vì sao khoá thiền lại phải là tối thiểu 9-10 ngày liên tục.
Vì sao lại phải ngắt kết nối với tất cả thế giới bên ngoài.
Vì sao lại cần tịnh khẩu - giữ im lặng xuyên suốt ngày đêm.
Vì nhỏ đến lớn, một hành trình dài chúng ta sống đã tích tụ rất nhiều "bụi trong mắt",
Đã đắp lên người rất nhiều lớp vỏ bọc, cái TÔI giả tạo, đã hấp thu một cách có ý thức hoặc vô thức vô cùng nhiều niềm tin, định kiến sai lệch...
Vậy nên thời gian đầu tham gia khoá thiền là lúc chúng ta được thanh lọc thực sự từ gốc rễ.
Chưa kể là thời gian mấy ngày đầu cực kỳ CHÁN và đau khổ (Như T đã kể trên).
Rất nhiều bạn cũng muốn đi thiền đã liên hệ hỏi T rằng có khoá nào ngắn ngày hơn không?
Dài ngày qua thì rất khó sắp xếp được.
Thực sự khoá thiền bây giờ nhiều lắm, muốn 2-3 ngày cũng có.
Thế nhưng nếu chỉ tham gia 3,4 ngày, hay thậm chí 5,6 ngày đi nữa thì cũng chỉ như đi nghỉ dưỡng, cưỡi ngựa xem hoa mà thôi.
Vậy nên nếu bạn đã thực sự quyết tâm và muốn tham gia thì hãy tự hỏi chính mình, điều mình thực sự cần là gì?
Mình đang cần giải pháp hoá giải từ cốt lõi để tự giải thoát chính mình - để không lặp lại vòng lặp đau khổ như trước đây,
Hay bạn chỉ đang cần liệu pháp xoa dịu, chữa lành tạm thời trên bề mặt?
Để rồi yên ổn một thời gian ngắn xong rồi đâu lại vào đấy?
—
Đôi lời nhắn nhủ:
Tất cả những điều T chia sẻ ở đây đều hoàn toàn là cảm nhận CÁ NHÂN - từ trải nghiệm, góc nhìn của riêng bản thân T trong thời gian qua.
Có nghĩa là nó đúng và chỉ đúng với T
- thậm chí là những cảm nhận này cũng chỉ đúng với “T ở thời điểm đó” - Còn T ở thời điểm hiện tại, chưa chắc đã có cùng cảm nhận như vậy.
Vì mỗi người chúng ta đều có cấu trúc ADN - thông tin di truyền, cấu tạo cơ thể, căn cơ, duyên nghiệp, hoàn cảnh, tri thức, kinh nghiệm, góc nhìn, xu hướng tính cách, sự cảm nhận,… khác nhau - và nó luôn thay đổi theo từng sát na, từng phút giây, từng giai đoạn cuộc đời.
Và cả những đối tượng bạn kết nối ở thời điểm đó cũng sẽ không giống với cùng đối tượng đó ở một thời điểm khác.
Vậy nên trải nghiệm sẽ hoàn toàn khác nhau ở mỗi người.
Việc so sánh, đối chiếu giữa trải nghiệm bản thân với của người khác là sự so sánh hoàn toàn khập khiễng và không chính xác.
Không có trải nghiệm nào là hoàn toàn đúng hay hoàn toàn phù hợp với tất cả mọi người.
Nên nếu trải nghiệm, góc nhìn, cảm nhận của bạn có khác hay trái ngược với T hay với bất kỳ ai khác thì đó là điều HIỂN NHIÊN và HẾT SỨC BÌNH THƯỜNG.
Dù bạn có học từ ai, làm theo ai, tin tưởng ai đi chăng nữa… thì Hành trình của mỗi người đều là hành trình Đơn Độc - Một Mình - Tự mình đi và tự mình chứng thực trên thân tâm này.
Hãy nhớ, Bạn và trải nghiệm của bạn là DUY NHẤT.
----
Khép lại trải nghiệm khi tham gia khóa Thiền lần đầu tiên,
Rất nhiều chuyển biến theo hướng tích cực,
nhưng điều đó không có nghĩa là từ đó về sau cô ấy sống hạnh phúc vui vẻ mãi mãi :)))
Hành trình chỉ mới bắt đầu.
Hẹn các bạn ở kỳ tới:
Ảo tưởng về Thiền
Sự thật về Thiền - Thiền thực sự là gì?
Trải nghiệm khoá thiền 10 ngày của sư cô Giới Hiền và sư cô Hằng Liên
Trải nghiệm khóa thiền Tứ Niệm Xứ của thầy Nguyên Tuệ ở Gosinga
Câu chuyện đưa mẹ đi thiền và cái kết dở khóc dở cười :)))
- Thảo Moony -
Σχόλια